گرانولوسیت (GRANULOCYTE)

گرانولوسیت‌ها (به انگلیسی: Granulocyte) یا پلی‌مورفونوکلئرها گروهی از گویچه‌های سفید هستند که در سیتوپلاسم خود گرانول دارند.

نوتروفیل‌ها، ائوزینوفیل‌ها (اسیدوفیل) و بازوفیل‌ها سه نوع گرانولوسیت‌ها بر اساس رنگ‌پذیری گرانول‌های اختصاصی هستند. اغلب گرانولوسیت‌ها عمر کم دارند ولی از بین آگرانولوسیت‌ها؛ سلول‌های خاطره و همچنین ماکروفاژها (مونوسیت‌های خارج شده از خون) عمر چندین ساله یا بیشتر دارند.

گرانولوسیت‌ها با خروج از خون به همراه ماکروفاژها و سلول‌های دندریتی توانایی حرکت پیدا می‌کنند.

نوتروفیل‌ها Neutrophils:

 نوتروفیل‌ها بیش از ۵۶٪ گلبول‌های سفید خون را تشکیل می‌دهند ودارای هسته لبوله (۱۰–۳۰ درصد دو لوبه، ۴۰–۵۰ درصد سه لوبه، ۱۰–۲۰ درصد چهارلوبه و کمتر از ۵درصد پنج لوبه‌اند) می‌باشند، توانائی بیگانه خواری (فاگوسیتوز) دارند. سیتوپلاسم این سلول دارای گرانول‌های بسیار ظریف صورتی کم رنگ می‌باشد. نوتروفیل‌ها در عفونت‌های حاد مانند بیماری‌های عفونی و آپاندیسیت حاد درخون افزایش می‌یابند.

ائوزینوفیل‌ها Eosinophils:

حدود ۳٪ از گلبول سفید خون را تشکیل می‌دهند ودارای هسته معمولاً دو لوبه و گاهی سه لوبه است. سیتوپلاسم سلول حاوی دانه‌های نارنجی فراوان است. تعداد ائوزینوفیل‌ها در بیماری‌های ازدیاد حساسیتی و عفونت‌های انگلی درخون افزایش می‌یابد.

بازوفیل‌ها Basophils:

کمترین درصد گلبول‌های سفید (۱٪) در یک گسترش خونی را دارند. بازوفیل‌ها دارای دانه‌های درشت آبی تیره در سیتوپلاسم خود هستند. این دانه‌ها حاوی مواد متعددی مانند هیستامین، پروتئوگلیکان (مانندهپارین و کندروایتین) و آنزیم‌های پروتئولیتیک (مانند الاستاز و لیزوفسفولیپاز) هستند که نقش مهمی در واکنش‌های التهابی دارند. آزاد شدن هیستامین در خون باعث ایجاد علائم حساسیت (آلرژی) ازجمله التهاب، قرمزی، خارش و مخصوصاً کهیر می‌گردد.